MUAMMER SEMİH İRTEŞ

(1952)

1952 yılında İstanbul’da doğdu.

Kalemişi çalışmalarına 1968 yılından beri devam etmektedir. Bu sanatı babası Sabri İrteş’ ten öğrenmiştir. 1973-1980 yıllarında Ord. Prof. Dr. Süheyl Ünver’ in Cerrahpaşa Tıp Tarihi kürsüsünde Tezhip çalışmalarına katılmış ve icazet almıştır. İDMMA Mimarlık Fakültesi mezunu olan sanatçının kalem işi restorasyon çalışmaları Topkapı Sarayında 1970’ ten günümüze kadar devam etmektedir. 1978 tarihinden 2012 tarihine kadar Kültür Bakanlığı Topkapı Sarayı Müzesi Nakışhanesinde Türk Tezyini Sanatları Öğretim Görevlisi olarak çalışmıştır. Halen Fatih Sultan Mehmed Vakıf Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde ders vermeye devam etmektedir. 1991 yılında Mamure Öz’le kurdukları Sema Nakışhanesi başta tezhip olmak üzere kitap süsleme sanatlarına yaptığı katkının yanı sıra eğitim faaliyetleri ile birçok talebe yetiştirmiş, açtığı yurt içi ve yurt dışı sergilerle bu sanatların tanınmasında büyük rol oynamıştır. 2008 yılında Nakkaş ve Sema Nakışhanesi sanatsal faaliyetlerini Mimar Sinan’ın Valide-i Atik Külliyesi Tekke Binası’nda Nakkaş Tezyini Sanatlar Merkezi adı altında birleştirerek mimâri ve kitap süsleme sanatlarını tek bir çatı altında buluşturmuştur. 2016 yılında UNESCO projesi kapsamında ‘’Yaşayan İnsan Hazinesi’’ seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığı tarafından ödüllendirilmiştir. Bu güne kadar birçok caminin kalemişi restorasyonunu ve yeni tezyini uygulamalarını yapan sanatçının yurt içi ve yurt dışında birçok çalışması vardır.

NAKKAŞ TEZYİNİ SANATLAR MERKEZİ

Bir aile sanatı olan kalemkârlık, Baba Sabri İrteş’in 1938 yılında Topkapı Sarayı Kubbealtı’ndaki çalışmaları ile başlamıştır. Sabri Usta 1995 yılına kadar yurtiçinde çeşitli mekânlarda yeni uygulamalar ve restorasyonlar yapmıştır. M. Semih, Hayrettin ve Adnan İrteş kardeşler babalarının yanında daha çok Topkapı Sarayı’nda çıraklıklarını tamamlamış, 1979 yılında Nakkaş adı altında kurumsallaşmışlardır. Nakkaş, İstanbul, Anadolu ve yurt dışında yapılan cami tezyinatları yanı sıra restorasyon faaliyetleri ve sivil mimari dekorasyonu alanında da sanatsal faaliyetler göstermiştir.

1991 yılında M. Semih İrteş ve Mamure Öz’ün kurdukları Sema Nakışhanesi başta tezhip olmak üzere kitap süsleme sanatlarına yaptığı katkının yanı sıra eğitim faaliyetleri ile birçok talebe yetiştirmiş, açtığı yurt içi ve yurt dışı sergilerle bu sanatların tanınmasında büyük rol oynamıştır. 2008 yılında Nakkaş ve Sema Nakışhanesi sanatsal faaliyetlerini Ulu Mimar Sinan’ın Valide-i Atik Külliyesi Tekke Binası’nda Nakkaş Tezyini Sanatlar Merkezi adı altında birleştirerek mimâri ve kitap süsleme sanatlarını tek bir çatı altında buluşturmayı başarmıştır. Günümüzde Osmanlı nakkaşhane geleneğinin küçük bir modeli olan bu merkezde profesyonel uygulamaların yanı sıra mimari tezyinatın her alanında proje ve tasarım yapılmaktadır. Merkez, hocaları ile yıllardır verdiği eğitim faaliyetini devam ettirirken var olan tezyini sanatlar arşivini uzman kadrosu ve talebeleri ile geliştirerek bu arşivin yayınlara dönüşmesi konusunda çalışmalar yapacaktır. Bu güzide mekân içerisinde belirli dönemlerde yapılacak sergi, seminer ve çeşitli etkinlikler ile gelenekli sanatlarımızın tanınması ve daha geniş kitlelere ulaşması amaçlanmaktadır.

Yurt içinde;

Ankara Melike Hatun Cami – 2018

Yıldırım Bayezid Cami – Ankara – 2016

Beştepe Külliyesi Millet Cami – 2015

Kırıkkale Nûr Cami – 2015

Ankara Ahmet Hamdi Akseki Cami – 2013

Osmangazi Üni. İlahiyat Fak. Cami – 2013

Ataşehir Mimar Sinan Cami – 2012

Yeşilköy Atatürk Havaalanı Cami – 2012

Karacaahmet Şakirin Cami – 2009

Bursa Süleyman Çelebi Cami – 2004

Adana Sabancı Cami – 1998

Yurt dışında;

BAE- Şarjah Cami – 2019

Köln Cami – 2017

ABD- TACC Cami – 2015

Moskova Merkez Cami – 2015

Hollanda Utrecht Ulu Cami – 2015

Kazakistan Hoca Ahmet Yesevi Cami – 2015

Çeçenistan Hosiyurt Cami – 2011

Grozny Hacı Ahmed Kadirov Cami – 2009

Çeçenistan Aymani Kadirova Cami-

Berlin Şehitlik Cami- 2003

Yunanistan Gümülcine Yeni Cami - 2003

Tokyo Cami - 2000

Aşkabat Ertuğrul Gazi Cami – 1998

Restorasyon Çalışmaları;

Konya Hz. Mevlana Türbesi - 2019

Cezayir Keçiova Cami – 2017

T.S.M. Yemiş Odası – 2015

T.S.M. Bağdat Köşkü – 2010

T.S.M. Sünnet Odası – 1996

İstanbul Üni. Merkez Binaları - 1986

Sultanahmet Cami – 1982

T.S.M. Hırka-i Saadet Dairesi - 1982

Bursa Ulu Cami – 2009

Topkapı Sarayı Yeni Cami Hünkar Kasrı – 2008