GÜLFEM HATUN

(- 1561 veya 1562)

Gülfem Hatun  Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi. Cariye kökenlidir.

Gülfem Hatun, 1511 yılında Süleyman ile evlenen ikinci eşidir. 1521'de Şehzade Mehmet'le aynı sene doğan oğlu yine aynı yıl 12 Ekim 1521'de çiçek hastalığından ölen Şehzade Murad'ın annesidir. Mezar taşında yazan "şehide-i saide" (kutlu şehit) ifadesinden kaynaklansa da çeşitli sebepler sonucu ölenlerin mezar taşlarında da şehit ifadesine rastlanmaktadır.

GÜLFEM HATUN CAMİİ

Adres: Aziz Mahmut Hüdayi, Üsküdar Mahkeme Arkası Sk. No:11, 34672 Üsküdar/İstanbul

Hakimiyet-i Milliye Caddesi üzerinde Mahkeme Arkası Sokak’tan içeri girip birkaç küçük adım attığımızda solumuzda Gülfem Hatun Camii kalır. Bu sokak Üsküdar Meydanı’ndan gelirken sağdadır.

Hadîka'da şu açıklama vardır: "Bâniyesi, Sultan Süleyman Han'ın Harem-i Hümâyunları cariyelerindendir(Kanuni Sultan Süleyman’ın eşlerindendir). Camiye yakın caddeye nazır türbesi ve hemen yanında mektebi dahi vardır. Mezar taşında; Sâhibetü'l-hayrat saide şehide Gülfem Hatun Ş sene tis'a ve sittîn tis'a mie-969 (1561-62) yazılıdır. Bu camiin mahallesi vardır." Gülfem Hatun, 1561 tarihinde şehid edilmiş fakat camisini 946 (1539-40) tarihinde yaptırmıştır. Cami, 1850 tarihinde geçirdiği yangın felâketinden sonra, ihtimal ilk taş kaybolmuş veya mabet ile beraber türbesi de yandığı için taş, kireç haline gelmiş ve yenisini yazmak icab ettiğ i zaman da bu yanlışlık yapılmıştır. Taşın sonradan konduğu ve kitâbesinin de yanlış yazıldığı "Gülfem Hatun bint-i Abdullah" ibaresinden de anlaşılmaktadır. Çünkü Gülfem Hatun'un babasının ismi H. 949 tarihli vakfiyesinde de görüldüğü gibi Abdullah değil, Abdurrahman'dır. Küçük hazîrede Gülfem Hatun'dan başka üç kişi daha gömülü olup, biri 1050 (1640-4l) tarihinde vefat eden Hüdâyî Aziz Mahmud Efendi Camii mukabelecisi Mehmet Efendi'dir. Gülfem Hatun'un zengin bir kadın olduğu yukarı da söylenmişti. Bunu, Manisa muhasebe defterinden anlıyoruz. Defterdeki kayıtlardan; bu şehirde, Göktaşlı ve Çaprazlar mahallelerine yaptırdığı iki çeşme ve bir mektep için İstanbul'da vakıf dükkânlar, Üsküdar'daki cami için de Manisa'da 30 dükkân vakfettiği anlaşılmaktadır.

Restorasyon çalışmalarını tamamlanan tarihi Gülfem Hatun Camii 7 Ekim 2022 tarihinde kılınan Cuma namazı ile ibadete tekrar açılmıştır.

https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/erehber/camiler/8/gulfem-hatun-camii/146