AHMET YÜKSEL ÖZEMRE

 (1935-2008)

Adı Üsküdar’la beraber anılan yazar ve bilim adamı. Üsküdar’da doğdu (3 Nisan 1935). Babası Hâfız Mehmet Nurullah Bey, annesi Pakize Hanım’dır. Ayazma İlkokulunu bitirdikten sonra girdiği Galatasaray Lisesi’nden (1954), İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik-Fizik dalından mezun oldu (1957). Fransa Nükleer Bilimler ve Teknoloji Millî Enstitüsü’nde (InstitutNational des Sciences et Techniques Nucléaires) Atom Mühendisliği dalında yüksek lisansını tamamlayarak İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Teorik Fizik Kürsüsüne asistan olarak girdi (1958) bu dalda doktor (1960) vedoçent oldu (1964). Başbakanlık Atom Enerji Komisyonu Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde araştırmacı (1962-1965), Başbakanlık Atom Enerji Komisyonu İlmî İstişare Heyeti üyesi oldu (1967-1969). Bazı okullardaki fizik hocalığının ardından İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Fakültesi’nde doçent (1968-1969) ve profesör (1969-1973) olarak görev yaptı. Aynı üniversitenin Nükleer Enerji Enstitüsü’nde öğretim üyesi (1962-73) ve Yönetim kurulu üyesi olarak bulundu (1967-1972). Başbakanlığa bağlı Çekmece Eğitim Merkezi Müdürlüğü yaptı (1969-1973). NATO Bilim Komitesinde Türkiye Temsilci üyesi olarak bulundu (1972-1974). Alanıyla ilgili çeşitli bilimsel görevler yürüttü. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematiksel Fizik Anabilim Dalı Başkanlığı görevindeyken emekli oldu (1984). Emekliliğinden sonra alanıyla ilgili bazı görevler aldıysa da, 1996 yılında yayımladığı Üsküdar’da Bir Attar Dükkânı kitabıyla kültür dünyasında dikkatleri üzerine çeken bir isim oldu. Bu ve bunun hemen ardından yayımladığı Geçmiş Zaman Olur Ki, Üsküdar Ah Üsküdar gibi Üsküdar’ı anlattığı kitaplarında çocukluk ve ilk gençlik yıllarının Üsküdar’ını, orada yaşadığı ramazanları, bayramları; semtin artık hayatta olmayan insanlarını, manevî dokusunu, kaybolan seslerini ve kokularını, eğlencelerini, meczuplarını özlemle anan bir dil kurmuştur. Altmış yaşından sonra yazmaya başladığı bu kitaplar, saklı kalmış bir semt yazarının Üsküdarlı kimliğiyle kültür dünyasına doğuşu olmuştur. Üsküdar’ın, içinde yetiştiği manevî kültür hayatına yön veren şahsiyetler arasında Aktar hocalar diye bilinen Saim ve Bekir Düzgünman ile Mustafa Düzgünman’ı, onların Üsküdar’daki Aktar dükkânında cumartesi günü bir araya gelenlerden Sarı Hüsnü Efendi, Haydar Efendi, Hayrullah Taceddin Yalım, Yusuf Fahir Ataer, Eşref Ede, Dr. Ziya Bey, Necmeddin Özbekkangay, Nazif Uncu, Necmeddin Okyay, Muhiddin Tanık, Fehmi Tardaç, Abdullah Emre gibi şahsiyetleri anmakta, çoğunu tanıma fırsatı bulduğu bu şahsiyetlerin yanına Niyazi Sayın, Turgut Çulpan, Vehbi Güloğlu, Hâfız Ama Tevfik ile Ali Alpaslan, Uğur Derman, Güngör Şatıroğlu ve Nezih Uzel’i de dâhil etmektedir. Ölümüne kadar verimli bir yazı hayatı süren Özemre, adını saydıklarımızdan başka Üsküdar’ın Üç Sırlısı, Galatasarayı Mekteb-i Sultanisi’nde Sekiz Yılım, Kâmil Mürşidlerin Mirası gibi hatıra ve tasavvuf içerikli kitaplarla Vahye Göre Akıl: İslâmda Aklın Önemi ve Sınırı, Din ve Misyonerlik, Toma’ya Göre İncil ya da Hz. İsa’nın 114 Hadisi, Kur’an-ı Kerim ve Tabiat İlimleri Tenkidî Bir Yaklaşım, İlimde Demokrasi Olmaz, Çağdaş İlmi Tefsirde Vehim Olmaz, Portreler Hatıralar, Gel de Çık İşin İçinden, Çernobil Komplosu, Ah Şu Atom’dan Neler Çektim, 50 Soruda Türkiye’nin Nükleer Enerji Sorunu, 20. Yüzyılda Fiziğe YönVerenler, Aklın Yolu İlimdir, İslâm’da Aklın Önemi ve Sınırı, Akademik Yıllarım (1958-1983) gibi kitaplara da imza atmış, çeviriler yapmıştır. 25 Haziran 2008’de vefat etmiş, cenazesi Karacaahmet Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir. Kaynakça: Ahmed Yüksel Özemre, “Çocukluğum ve Gençliğimin Üsküdar’ı”, İstanbul Armağanı 2 / Boğaziçi Medeniyeti (haz. Mustafa Armağan), İstanbul 1996, s. 219-236; a.mlf., Üsküdar Ah Üsküdar, İstanbul 2002.

Öğrenim Durumu:

• Galatasaray Lisesi Fen Kolu (Haziran 1954)
• İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik-Fizik Dalı (Lisans) (Şubat 1957)
• Institut National des Sciences et Techniques Nucléaires, Saclay (Fransa) yâni "Fransa Nükleer Bilimler Ve Teknoloji Millî Enstitüsü": "Génie Atomique" yâni Atom Mühendisliği dalı (Master), (Temmuz 1958)

 

Akademik Unvânları:

• MS (Ingénieur en Génie Atomique yâni Nucl.Eng., Fransa), 30 Temmuz 1958 (Türkiye'nin ilk Atom Mühendisi).
• Dr.rer.nat. (Teorik Fizik/İstanbul), 1 Şubat 1960.
• Eylemsiz Doçent (Teorik Fizik), Kasım 1964.
• Kadrolu Doçent, Haziran 1965.
• Eylemsiz Profesör, Aralık 1969.
• Kürsü Profesörü (Teorik Fizik), 3 Eylûl 1973
• Emekli Kürsü Profesörü, 3 Mart 1984.

 

Kazanılan Burslar, Ödüller ve Pâyeler:

• Atom Mühendisliği tahsili için İTÜ-İÜ Reaktör Komitesi ve sonra Türkiye Atom Enerjisi Komisyonu'nun bursu (1957-1958)
• NATO Araştırma Fonu Desteği (1965-1967/12 500,-$)
• İstanbul Üniversitesi'nin Gümüş Üstün Hizmet Madalyası ve Beratı, (1986)
• İstanbul Üniversitesi'nin Altın Üstün Hizmet Madalyası ve Beratı, (1992)
• Gebze Sanayici ve İşadamları Derneği (GESİAD) tarafından 1993 yılı Türkiye'de Yılın "İlim Adamı" ödülü.
• GESİAD Onur Üyesi (1993).
• Nükleer Mühendisler Derneği Şeref Üyesi.
• Üsküdar'da Bir Attar Dükkânı başlıklı hâtıratı dolayısıyla: Türkiye Yazarlar Birliği'nin 1996 yılı "Hâtırat Dalında Yılın Yazarı Ödülü".
• Prof. Toshihiko İzutsu'dan yaptığı İbn-i Arabî'nin "Fusûs"undaki Anahtar-Kavramlar başlıklı çevirisiyle Türkiye Yazarlar Birliği'nin 1998 yılı "Tercüme Dalında Yılın Tercümanı Ödülü"
• Üsküdar'a yapmış olduğu hizmetlerden dolayı Üsküdar Belediye Meclisi tarafından Çengelköyü Yıldırım Beyazıt Caddesi'nde yaptırılan Kültür Merkezine Ahmet Yüksel Özemre Kültür Merkezi isminin verilmesi (3 Ekim 2002)

 

İfâ Ettiği Başlıca Görevler:

• İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Teorik Fizik Kürsüsünde Asistan (1 Kasım 1958 - Kasım 1964)
• Notre Dame de Sion Fransız Kız Okulunda Matematik hocası (1961-1962)
• İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Teorik Fizik Kürsüsünde Eylemsiz Doçent (Kasım 1964 - Haziran 1965)
• Başbakanlık Atom Enerjisi Komisyonu Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezinde Araştırıcı (Şubat 1962 - Şubat 1965)
• İ.Ü. Fen Fakültesi Teorik Fizik Kürsüsünde Eylemli Doçent (Haziran 1965 - 1968)
• İ.Ü. Fen Fakültesi Yönetim Kurulu Üyesi (1965 - 1966)
• Başbakanlık Atom Enerji Komisyonu İlmî İstişâre Heyeti Üyesi (Ocak 1967 - Temmuz 1969)
• Işık Mühendislik Özel Yüksek Okulunda Fizik hocası (1967 - 1968)
• Güneş Mühendislik Özel Yüksek Okulunda Fizik hocası (1968 - 1969)
• Vatan Mühendislik Özel Yüksek Okulunda Fizik Hocası (1969 - 1970)
• İ.T.Ü. Elektrik Fakültesinde Doçent (1968 - 1969)
• İ.T.Ü. Elektrik Fakültesi Yönetim Kurulu Üyesi (1968 - 1969)
• İ.T.Ü. Elektrik Fakültesinde Profesör (1969 - 1973)
• İ.T.Ü. Nükleer Enerji Enstitüsünde Öğretim Üyesi (1962 - 1973)
• İ.T.Ü. Nükleer Enerji Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi (1967 - 1972)
• Başbakanlık Atom Enerjisi Komisyonu V. Dönem Üyesi (1969 - 1972)
• Başbakanlık Atom Enerjisi Komisyonu Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürü (28 Ekim 1969 - 28 Şubat 1973)
• TÜBİTAK Bilim Kurulu Üyesi (Şubat 1972 - Eylûl 1974/İstifâ)
• TÜBİTAK Marmara Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Merkezi Kurucu Ve Yönetici Kurul Üyesi (1972 - 1974)
• NATO Bilim Komitesinde Türkiye Temsilci Üyesi (1972 - 1974)
• İ.Ü. Fen Fakültesi Teorik Fizik Kürsüsünde Kürsü Profesörü (2 Eylûl 1973 - 4 Kasım 1981)
• İ.Ü. Fen Fakültesi Matematiksel Fizik Anabilimdalı Başkanı, (4 Kasım 1981- 3 Mart 1984/Emekli)
• İstanbul Üniversitesi Senato Üyesi (1975 - 1977)
• İ.Ü. Fen Fakültesi Dekanı, İ.Ü. Senato Ve Yönetim Kurulu Üyesi (14 Temmuz 1980 - Temmuz 1983/İstifâ)
• TÜBİTAK Bilim Adamı Yetiştirme Grubu Yürütme Komitesi Üyesi (1980 - 1982/İstifâ)
• TÜBİTAK Danışma Kurulu Üyesi (1981 - 1983)
• İ.Ü. Fen Fakültesi Nâzım Terzioğlu Matematik Araştırma Merkezi Müdürü (1981 - 1984)
• Atom Enerjisi Komisyonu Üyesi (1982 - 1984)
• BORUSAN Boru Sanayii T.A.Ş. Danışmanı (Nisan-Haziran 1984)
• BORUSAN Boru Sanayii T.A.Ş. Genel Müdürü (Haziran-Aralık 1984/İstifâ)
• Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) ve Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı (21 Ocak 1985 - 6 Nisan 1987)
• OECD Nükleer Enerji Ajansı (OECD-NEA) Yönetim Kurulunda Türkiye Temsilcisi (21 Ocak 1985 - 6 Nisan 1987)
• Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) nezdinde Türkiye temsilcisi (21 Ocak 1985 - 6 Nisan 1987)
• CERN (Centre Européen de Recherches Nucléaires) Konseyi nezdinde Türkiye Müşâhid Temsilcisi (1985 - 1987)
• TÜBİTAK'da Danışman (11 Mayıs-14 Ekim 1987)
• Ankara Çimento Sanayii T.A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi (1987 - 1990)
• Bilim Teknoloji Vakfı Kurucularından Ve Genel Müdürü (28 Mart 1989 - 1 Mart 1991/İstifâ)
• SET Balıkesir Çimento Sanayii T.A.Ş. Denetçisi (1991 - 1996)
• İhlâs Holding T.A.Ş. Danışmanı (1 Mart 1992 - 1 Nisan 1994)
• "Journal of Islamic Academy of Sciences" İcrâ Komitesi Üyesi (1991'denberi)
• Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Danışma Kurulu Üyesi (1992-2002)
• Fazilet Vakfı Liseleri Bilim Danışmanı (1994 - 1995/İstifâ)
• T.C. Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı Danışmanı ve Nükleer Santral Proje Koordinatörü (5 Mayıs 1996 - 31 Aralık 1996/İstifâ)
• Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. (TEAŞ) Genel Müdürü Danışmanı (1 Haziran 1998 - 31 Mayıs 2000)
• 1. Enerji Şûrâsı Yönetim Kurulu Üyesi (Ekim-Aralık 1998)
• 1. Enerji Şûrâsı 4 no.lu "Nükleer Enerji Komisyonu" Başkanı (Ekim-Aralık 1998)
• I. Üsküdar Sempozyumu Bilim Kurulu Üyesi (2003)
• II. Üsküdar Sempozyumu Bilim Kurulu Üyesi (2004).
• Özel Kadıköy Hastahânesi Ltd Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı. (12 Haziran 2004'den beri)

 

Üniversitede Vermiş Olduğu Dersler:

A) Lisans Düzeyinde:

• Fizikte Matematik Metotlar I (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Matematiksel Fiziğin Kısmî Türevli Diferansiyel Denklemleri (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Çağdaş Fiziğe Giriş (İTÜ Elektrik Fakültesi'nde)
• Klâsik Teorik Mekanik (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Elektrodinamik (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Isı Teorisi ve İstatistik Mekanikler (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Kuvantum Teorisi (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Nötronların Difüzyon Teorisi (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Rölâtivite Teorileri (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)

B) Lisanüstü ve Doktora Düzeylerinde:

• Fizikte Matematik Metotlar II (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Nötronların Transport Teorisi (Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nde)
• "Case Metodu" (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Gravitasyonun Rölâtivist Teorileri (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Kozmoloji (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Fiziğin Epistemolojisi (İstanbul Üniv. Fen Fakültesi'nde)
• Reaktör Teorisi (İTÜ Nükleer Enerji Enstitüsü'nde)
• Nükleer Reaktörlerin İleri Teorisi (İTÜ Nükleer Enerji Enstitüsünde)
• Nükleer Fizik (İTÜ Nükleer Enerji Enstitüsü'nde)

 

Konferansları: 1956-2004 arasında çeşitli akademik ortamlar, mahfeller, dernekler, vs. de verilmiş 250'den fazla konferans.

 

Eserleri:

• Akademik, felsefî, dinî, içtimaî ve siyâsî konularda 350 makāle.
• Teorik Fizik ve Atom Mühendisliği dallarında (biri Fransızca olmak üzere) lisans, yüksek lisans ve doktora düzeylerinde 2707 sayfa ve çoğu müteaddid baskı yapmış 12 cild te'lif ders kitabı:
• 1532 sayfa tutarında 10 cild çeviri.
• Ayrıca, hâtırat, deneme, inceleme, olarak yaklaşık 6800 sayfa tutarında 22 cild te'lif eser.
• Yaklaşık 500 sayfa tutarında 3 kitabın editörlüğü.
• Kurduğu ve Yönettiği Bilimsel Diziler:
  • Teorik Fizik Dersleri Külliyatı (İst. Üniv. Fen Fak. Yay.) (Yayınlanmış 12 cild, baskıya hazır 2 cild/Tümü 27 cild olarak tasarımlandı)
  • Teorik Fizik Monografileri (İst. Üniv. Fen Fak. Yay.) (Yayınlanmış 3 cild)
• Diğer Editörlük Görevleri:
  • Gökyüzü (Türk Astronomi Derneği Yayın Organı) Editörü,
  • Revue de la Faculté des Sciences de l'Université d'Istan-bul, Série:C editörü,
  • İnsan ve Kâinat Dergisi Akademik Kurul Başkanı (1985-1991),
  • Journal of Islamic Academy of Sciences, İcra Kurulu Üye-si (devam ediyor)
• İdâre ve ikmâl ettiği doktoralar: Fizik ve Astrofizik dallarında 13, Bilim Felsefesi ve Epistemoloji dallarında 2 olmak üzere toplam 15 adet.
• İdâre ve ikmâl ettiği Yüksek Lisans tezleri: Teorik Fizik dalında 2, Nükleer Mühendislik dalında 4 olmak üzere toplam 6 adet.
• Eski öğrencilerinden Profesör olanların sayısı: 66.
• Türk Ansiklopedisi (M.E.B. Yay.), Cumhuriyet Ansiklopedisi (Arkın Yay.), İslâm Ansiklopedisi (M.E.B. Yay.) ve Türkiye Diyânet Vakfı İslâm Ansiklopedisi'nde birçok bend.
•  

 

Organize Ettiği Bilimsel Toplantılar:

1. İstanbul Teorik Fizik Konferansı/İ.Ü. Fen Fak., 1974.
2. Nükleer Enerji Millî Toplantısı /TAEK, Ankara, 1985.
3. Plâsma Fiziği Millî Konvansiyonu/TAEK, Ankara, 1986.
4. Uluslararası "Türkiye'nin Bilimsel Geleceği" Sempozyumu, (International Symposium on the Scientific Future of Turkey), Bilim ve Teknoloji Vakfı, İstanbul, 1990.
5. 2000'li Yıllara Doğru Eğitim Problemimiz / İlim ve Fazilet Vakfı, İstanbul, 7.5.1994.
6. Bilgi Toplumu ve Eğitimimiz Sempozyumu / İlim ve Fazilet Vakfı, İstanbul, 8.5.1995.

 

Bildiği Yabancı Diller: Fransızca (çok iyi), İngilizce ve İtalyanca (iyi), Almanca (orta), İspanyolca (az).

 

Geçmişte Üyesi Olduğu Dernek ve Kurumlar (Ve Belli Sürelerle İfâ Ettiği Görevler):

1. Association Des Ingénieurs En Génie Atomique, Paris/Fransa (Dernek feshedildi)
2. Türk Astronomi Derneği (Genel Sekreter) (Dernek feshedildi)
3. Türk Fizik Derneği (İkinci Başkan/İstifâ ederek ayrıldı)
4. Türk Matematik Derneği (İstifâ ederek ayrıldı)
5. Aydınlar Ocağı (İstifâ ederek ayrıldı)
6. Bilim ve Teknoloji Vakfı (Kurucu Üye ve Genel Müdür/İstifâ ederek ayrıldı)
7. Düşünceye Çağrı Derneği (Kurucu Üye/Dernek feshedildi)
8. Türk Bilim Târihi Kurumu
9.  

https://www.uskudar.bel.tr/userfiles/files/MNA_Uskudarli_Meshurlar.pdf

https://ozemre.com/ahmed-yuksel-ozemrenin-biyografisi

 

 

 

BALABAN TEKKESİ

Adres: Mimar Sinan, Şemsi Sinan Cd. No:17, 34672 Üsküdar/İstanbul

 

            

Balaban Tekkesi tam bilinmemekle birlikte, yazılı kaynaklardan çıkarılan bilgilerle kendi müphem tarihine ışık oluyor. İlk bilinen formu itibariyle tekke, İstanbul eşrafınca İsfendiyar Tekkesi Mescidi veya Yağcızâde Tekkesi Mescidi isimleriyle bilinmektedir. On sekizinci asrın en önemli biyografi ve Osmanlı Tarihi alimlerinden biri olan Ayvansarayî Hafız Hüseyin Efendi, bir eserinde tekke ile alakalı şu ifadeleri kullanmıştır:

"Banisi İsfendiyar ismiyle müsemma bir kimsedir."

Mescidin banisi Balaban Ahmed Baba'dır. Meftunun haziresinde yer alan şahidesinde şu ifadeler yer almaktadır:

"Hüvelbaki İsfendiyarzadeler'den Eş-Şeyh Balaban Ahmed Baba Hazretleri'nin ruhuna El-Fatiha, sene 1047 (Miladi 1637)"

Sultan III. Mustafa devrinde caminin imam ve müezzinliğini, Sa'diyye Tarikati'ne bağlı olan Yağcızâde Eş-Şeyh Es-Seyyid Ahmed Efendi üstlenmiştir. Bu etkileşim sayesinde Sa'diyye Tarikati'nin ayine-i şerifleri icra edilmiş, O tarihten itibaren ise Sa'dîler Tekkesi olarak anılmaya başlanmıştır. Yaklaşık ondokuzuncu asrın başlangıcına kadar tekke, İsfendiyarzâdeler'den 6 şeyh ile faaliyetlerine devam etmiş ve ettirmişlerdir. Bu devirde Üsküdar'da çıkan yangın, tekke'nin ağır hasar almasına sebep olmuştur. Üsküdar yangınında yanan tekkeyi, Sultan V. Mehmed devrinde yaşamış olan şeyh Âşir Efendi ve hanımı tamir ettirmiş, bugünkü tekke mimarisinin ortaya çıkmasına vesile olmuşlardır.

 

Üsküdar Belediyesi öncülüğünde ve Vakıflar Müdürlüğü yetkililerinin yardımıyla, Balaban'ın ismine babalık etmiş olan bu tekke günümüz mimarisine kazandırılmıştır.

Balaban Tekkesi'nin Şeyh Âşir Efendi ve Zevcesi Ayşe Sıdıka Hanım'dan günümüze ulaşmış olan kitabesinde ise şu ifadeler yer almaktadır :

"Şehinşâh Sultan Mehmed Han-ı lutf-mutâd Serîr-i saltanatda dâim olsun hürrem ü dilşâd bu dergâh asr-ı evvelede yanıp bir arsa kalmışken zaman-ı şevketinde oldu inşâ ile feyz-âbâd Ona bani-i sânî oldu elân postnişîn kim Zehi himmetle Şeyh Âşir Efendi eyledi bünyad Münirâ hatm-ı hâce eyleyüb cevher dedim tarih bu Sâdî hankahıdır oku gel her seher evrâd, 1327" (m. 1909)​

 

 

25 Haziran 2012 de tekrar hizmete açılan Balaban Tekkesinde günümüzde Üsküdar Belediyesi Tarafından Kültür Sanat Faaliyetleri düzenlenmektedir.

https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/pages/balaban-tekkesi/91

 

 

 

ŞAFAK TAVKUL

(1963-2021)

Şafak Tavkul 1963 yılında ressam bir annenin çocuğu olarak Kastamonu’da dünyaya geldi. Ömrünü gülümseyerek, insanlarla iyi geçinerek ve iyi şeyler üreterek yaşadı.

Özellikle resim sanatı, heykel, çizgi film, storyboard, edebiyat, müzik, tarih, arkeoloji, öğretmenlik, okçuluk, binicilik, dağcılık, mağaracılık, denizcilik, karikatür, gazetecilik, fotoğrafçılık, sinema, dil ve matematik konularında bilgi birikimine ve yeteneğe sahip olması mütevazı kişiliğiyle bütünleştiği için, tanıyan herkesin sevip saydığı bir hezarfen olarak tanındı.

                                

İlk sergisini TED Ankara Koleji’nde öğrenciyken açtı. 15 yaşında bir lise öğrencisiyken Kaunos’ta kazı ressamlığı yapacak kadar bilgi ve yeteneğe sahipti. Tek hayali arkeolog olmaktı. Fakat babası üniversitede arkeoloji bölümüne gitmesine izin vermedi. Bunun üzerine1982 yılında, M.S.Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi’ne gitti. Resim ve Endüstri Tasarım bölümlerinde eğitim aldı. Sabah Gazetesi’nde kendi karakteri olan Kibar Tarzan’ın maceralarını günlük bant karikatürler olarak çizerken, 1 Ağustos 1986’da yazar Çiğdem Tavkul ile evlendi.

1987 yılında oğulları, 1994 yılında da kızları dünyaya geldi. Üç boyutu öğrenmesi gerektiğini düşündü ve yine Mimar Sinan Üniversitesi Heykel Bölümü’ne birincilikle girdi ve animasyon için ihtiyacı olan temel eğitimi de almış oldu. Hayatının ilk üç yılı hariç, her günü okuyarak geçirdi. Aynı anda 4-5 kitabı okuyup anlayan, okumaya doyamadığı kitapları sevdiklerine hediye etmeyi de okumak kadar seven Şafak Tavkul, kütüphanelere binlerce kitapla katkıda bulundu.

Yüksek zekâya sahipti, kültür sanat alanında ciddi katkılarda bulundu. Türkiye’nin ilk uzun metraj çizgi filmine imza attı. Dünyanın ilk storyboard sergisinin sahibi Şafak Tavkul oldu. İlk kez Batı enstrümanlarıyla ilahiyi Şafak Tavkul besteledi.

         

Herkes tarafından bilinen, fakat Şafak Tavkul’a ait olduğu bilinmeyen birçok beste yaptı.

Halka kırıldıktan sonra geleneksel Türk okçuluğunu yeniden canlandırmak için yıllarca emek verdi. Birkaç kemankeş arkadaşıyla Türk okçuluğunu milyonlarca insana tanıtıp, sevdirdi. Türk okçuluğu konulu belgeseller yaptı. Çocuk Vakfı tarafından, Cumhuriyet tarihinde çocuk dünyasına en iyi hizmet eden kırk kişiye verilen hizmet ödülüne layık görüldü.

Kültür Üniversitesi’nde 15 yıl öğretim görevlisi olarak, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’nde birer yıl ders verdi. Binlerce öğrenci yetiştirdi.

15 Temmuz gecesi, yaşananları silah sesleri, siren sesleri altında, koşuşturan, bağıran insanların arasında gördüklerini defterine resmederek bir ilke daha imza attı. Darbeye “Kalemimden başka silahım yoktu!” diyerek sanatıyla direndi. Çizdiği resimlerle halkın nöbet tuttuğu Kısıklı Parkı’nda Dünyanın ilk ve tek nöbet tutan resim sergisini açtı. Yüzbinlerce insan tarafından gezilen sergi en çok ziyaretçi alan sergi oldu. Sergilenen çizimlerin orijinallerinin olduğu defteri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bizzat teslim etti.

El-Cabir’in sayısal düzenini kullanarak dünya resim sanatı tarihinde daha önce benzeri hiç görülmemiş hareket eden tablolar yaptı. Bu tablolara “Sırlı Tablolar” adını verdi. Sırlı Tablolar, devlet televizyonu kültür sanat kanalı TRT2 tarafından çekilen “Bir Ressamın Sırları” isimli belgeselle kayıt altına alındı.

Türk silahları konusunda geniş bilgiye sahipti. Özellikle kılıç, kama, ok uçları, zihgir gibi parçalardan oluşan bir koleksiyona sahipti.

 

                 

 

Tasarım ve planlamasını yaptığı, dünyanın en büyük panorama müzesi olan, İstanbul’daki Panorama 1453 Fetih Müzesi, Şafak Tavkul’un yaptığı çalışmalar arasında çok özel bir yere sahiptir. Müzenin yapımında çalışan ressamlar tarafından müzede Şafak Tavkul’un da resmi yapıldı.

Yazarlığı da ressamlığı kadar güçlü olan Şafak Tavkul, Türk kültürünü konu alan, Küçük Ok isimli on üç kitaptan oluşan hikâye dizisi yazdı. Bu serinin birinci kitabı, Pekin’de Çince, arkasından serinin ilk üç kitabı Türkçe olarak basıldı.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

İyi derecede İngilizce ve Karaçayca bilen, iyi derecede Kiril ve Osmanlıca okuyup yazan, Göktürkçe bilen ve Türk kültürü konusunda ciddi bilgi birikimine sahip olan Şafak Tavkul, Türkler hakkında dünyada bugüne kadar yapılan en geniş kapsamlı, Türklerin Soyağacı çalışmasını yaptı. Türkler ansiklopedisinin danışmanlığını ve sanat yönetmenliğini yaptı. Bu ansiklopedi çalışmasında 48 ülkeden üç bine yakın bilim insanı yer aldı.

Şafak Tavkul, kültür-sanat konulu yüzlerce konferans verdi. Panellerde ve çalıştaylarda, birçok resim ve film yarışmalarında jüride yer aldı.

İllüstratör olarak aldığı ilk ödül Çocuğun Duası isimli çocuk kitabıdır. Çocukları çok seven Şafak Tavkul, hayatı çocuk kalpli bilge kral olarak yaşadı. Sayısını bilemediğimiz kadar çok çocuk kitabı resimledi. Son dersini sekiz yaşında bir çocuğa verdi, son illüstrasyonu bir çocuk için yaptı, son röportajı bir çocuğa verdi. Yaşarken tanıştığı son hayranı da kitaplarını ezbere bilen üç yaşında bir çocuk oldu ve yaptığı son çizgi filmi, savaşlarda öldürülen çocuklar içindi.

Hayatının son yıllarını, en sevdiği yerde, Likya bölgesinde küçük bir köy evinde çok sevdiği eşiyle baş başa geçirdi. Herkes tarafından sevilen, değerli kültür sanat adamı ve sağlam bir vatanperver olan Şafak Tavkul, 2021 yılında 25 Haziran sabahı vefat etti.

Arkeolojiye ilgisi hayatı boyunca artarak devam eden Şafak Tavkul vefat ettiğinde devlet televizyonu TRT’nin kültür kanalı TRT2’de yayınlanan ve büyük ilgi gören Anadolu Arkeolojisi belgesel dizisin jeneriğinde danışman olarak adı yazıyordu… Vefatından sonra, Şafak Tavkul’u ve sanatını, herkes tarafından sevilen kişiliğini, Türk kültür ve sanatına katkılarını, gelecek nesillerin de bilmesi için birçok çalışma yapıldı.

Vefatından sonra, eşiyle ormanlarında gezerek tefekkür ettiği, çok sevdiği Muğla’da Şafak Tavkul adına birçok endemik bitkinin, böğürtlenlerin, sılcanların, ladenlerin, karabaş otlarının, papatyaların, saleplerin, çiğdemlerin, pürenlerin açtığı, meşe, kızılçam, fıstık çamı ve okaliptüs ağaçlarının olduğu, iki orman yapıldı.

Şafak Tavkul Hatıra Ormanı… Şafak Tavkul’un vefatıyla derinden etkilenen Ömer Ergül, Şafak Tavkul’un kendi dünyasındaki yerini anlatan bir şarkı besteledi.

Şarkının sözleri şöyle diyordu,

Görmedim senin gibi bilen,

Senin gibi duyan.

Duydum şarkını,

Kaleminin farkını,

Öğrendi herkes senden,

Her işin aslını…

Sinema ve Televizyon Eser Sahipleri Meslek Birliği tarafından düzenlenen Uluslararası İpekyolu Film Festivali’nde animasyon dalında verilen ödüle, “Şafak Tavkul Animasyon Film Ödülü” adı verildi. Şafak Tavkul Eğitim Bursları verildi.

2022 Kırkpınar Yağlı Güreş Müsabakalarına Şafak Tavkul adına başlandı ve birinciliği kazanan Murat Boncuk, birinciliğini Şafak Tavkul’a armağan etti.

2022 yılının Mayıs’ında Dr. Melike Günyüz, Şafak Tavkul’un Küçük Ok’unun metinlerarası okumaya imkân tanıdığını, böylelikle eserlerini nasıl zenginleştirdiğini ve bunun hem yetişkin okur hem de çocuk okur tarafından nasıl alımlanabileceğine dair, kök metinler, metinlerarası ilişkiler ve karşılaştırmalı okumalar yaptığı “Çocuk Edebiyatı Okumaları” isimli akademik bir kitap çalışması yaptı.

 

                

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şafak Tavkul’un Küçük Ok kitapları üzerinden Türk Çocuk Edebiyatının kaynaklarını ve çıkışının Tanzimat’tan öncesine dayandırılabileceğini, Dedekorkut’un Türk Çocuk Edebiyatının öncü metni olabileceğini savunduğu, mizah yapmanın tarihle bugünü birleştirerek nasıl gerçekleştirilebileceğinin iyi bir örneği olduğunu anlattığı bir makale kaleme aldı. Böylece Şafak Tavkul’un Küçük Ok çalışması literatüre girmiş oldu.

2023 yılında Yeni Sanat Vakfı ve Kültür Bakanlığı tarafından Atatürk Kültür Merkezi’nde sanatçının çocukluğundan vefatına kadar yaptığı çalışmaların yer aldığı Çizebildiğim Kadar sergisi açıldı. Şafak Tavkul’un hayatı ve sanatını anlatan bir kitap yayınlandı.

                  

 

2023 yılında Türkiye Atlı Spor Dalları Federasyonu tarafından Şafak Tavkul Atlı Okçuluk Müsabakası düzenlendi.

Festivallerde filmleri gösterildi. Konferanslarda, panellerde, televizyon programlarında anlatıldı. Gazetelerde yazıldı, çizildi. Onun için şiirler yazıldı… Bütün bunlar, çok iyi bir sanatçı, çok ünlü bir sanatçı, çok önemli kültür adamı olduğu için değil. Bunlara rağmen tevazu sahibi olduğu ve herkes tarafından sevildiği için yapıldı. Daha niceleri yapılacak…